Miejsca pamięci w naszym regionie – Sobibór

Początek września poza powrotem do szkół, jest czasem pamięci o II Wojnie Światowej, która rozpoczęła się 1 września 1939 roku i pochłonęła miliony ofiar. Sobibór – wieś położona we wschodniej części naszego regionu w powiecie włodawskim, to miejsce eksterminacji ok. 180 tys. Żydów w czasie wojny. Obecnie w tym miejscu znajduje się Muzeum i Miejsce Pamięci zamordowanych, które można odwiedzać codziennie od 9.00 do 17.00.

Niemiecki obóz zagłady w Sobiborze powstał na przełomie kwietnia i maja 1942 roku w ramach „Aktion Reinhardt”. Był drugim ośrodkiem, po Bełżcu, w którym naziści planowali eksterminację narodu żydowskiego. Jego budowę zaplanowano prawdopodobnie na koniec października 1941 r. Obóz zlokalizowano przy stacji kolejowej, by ułatwić transport więźniów do miejsca kaźni. W lipcu 1943 r. podjęto decyzję o przekształceniu obozu zagłady w Sobiborze w obóz koncentracyjny. Przyczyną zamknięcia obozu był wybuch powstania. 14 października 1943 r. więźniowie wzniecili bunt, w wyniku którego zginęło kilku członków SS. Około 300 uwięzionym udało się uciec, jednak do końca wojny przeżyło tylko 60 z nich.

Pierwsze inicjatywy upamiętnienia miejsca mordu podjęto w latach 60 XX w. Na przestrzeni lat powstała tablica pamiątkowa, oraz Aleja Pamięci przy której ułożone przy niej symboliczne kamienie noszą nazwiska osób zamordowanych w Sobiborze oraz upamiętniają określone grupy ofiar (np. Żydzi z Chełma, Włodawy czy Izbicy). W 1993 roku utworzono Muzeum Byłego Obozu Zagłady, a następnie Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze – zlokalizowane częściowo na terenie obozu.

Kolejnym etapem była budowa budynku Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze. Swoją bryłą obiekt wpisuje się w przestrzeń po byłym niemieckim obozie zagłady. Składa się z przeszklonej sali wystawienniczej, w której znajduje się wystawa główna, oraz sali wielofunkcyjnej przeznaczonej m.in. do prowadzenia zajęć edukacyjnych, wykładów i seminariów. W budynku znajduje się również miejsce obsługi zwiedzających, a także pomieszczenia biurowe dla pracowników.

„SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943” to z kolei wystawa stała muzeum, która powstała w październiku 2020 r. Ekspozycja ukazuje dzieje obozu i jego jeńców. W centralnej części wystawy znajduje się dziesięciometrowa gablota, w której umieszczono 700 obiektów odkrytych przez archeologów, między innymi zdjęcia, dokumenty oraz przedmioty osobiste należące do więźniów – biżuterię, okulary, fragmenty ubrań, klucze.

Godziny otwarcia:
Wystawa stała: 9.00–17.00 (kwiecień–październik), 9.00–16.00 (listopad–marzec)
Wystawa stała w budynku Muzeum czynna jest codziennie oprócz poniedziałków oraz następujących świąt państwowych i religijnych: 1 i 6 stycznia, Świąt Wielkanocnych, 1 i 3 maja, pierwszego dnia Zielonych Świątek, Bożego Ciała, 15 sierpnia, Jom Kipur, 1 i 11 listopada, 25 i 26 grudnia.

Ostatnie wejście na wystawę na pół godziny przed zamknięciem.
Kontakt:
Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze
Niemiecki Nazistowski Obóz Zagłady (1942-1943)
Oddział Państwowego Muzeum na Majdanku
Żłobek 101,
22-200 Włodawa
tel. (+48) 82 572 60 31
info@sobibor-memorial.eu
http://www.sobibor-memorial.eu/pl